lección tercera = tria leciono

PALABRAS TERMINADOS EN O, A, E, I
SONIDOS DE h Y ŝ

Observa que siempre terminan en:

O; los sustantivos (nombre de las cosas): patro, avo, filino, cxevalo, cxielo, libro,...
A; los adjetivos (cómo son las cosas ó cuantas hay): felicxa, juna, nigra, blanka, forta, mia, kia,...
E; los adverbios (en qué condiciones el verbo realiza la acción): bone, tre, patre, frate,…
I; los infinitivos (el nombre de los verbos): boli, voli, beni, veni, esti (ser, estar, haber).

Estas terminaciones, añadidas a cualquier raíz, nos permiten formar la familia de las palabras.

De cantar = kanti (raíz KANT) tenemos:

kant- : kanto = canción; kanta = cantante; kante = cantando, con canción; kanti = cantar
ne- : neo = negación; nea = negativo; nee = negativamente; nei = negar

Nota: es aconsejable formar familias de palabras de cualquier raíz, pues, es una buena manera de aumentar nuestro vocabulario.

La H suena ligeramente “aspirada”, lo bastante para distinguir horo (hora) de oro (oro), como en inglés help, haloween, hi!, he, to have, hello, hall,...:
hundo (jundo) = perro; havi = tener; helpi = ayudar;
La hundo helpas al ni multe = el perro nos ayuda mucho.

La Ŝ como la ch francesa de cheval ó la sh inglesa en shall, fish, she:
ŝipo = barco; ŝi = ella; ŝati = gustar, apreciar; etc.
La studo ŝajnas vera ludo = el estudio parece un verdadero juego.

EKZERCOJ
1.- TRADUKU
cxu la dentoj de la hundo estas akraj?. Kia estas la dentoj de la hundo?. Cxu sxi estas hispana aux franca?. La hundo helpas al la patro. Kiu helpas al la patro?. Hola!, cxu vi scias (sabes) kie estas la filino de sinjorino Mikaela?. Sxi estas, mi opinias, en la nova domo. Kia estas la domo?. La domo estas nova. Kiu estas en la domo?. La filino de sinjorino Mikaela. Karlo estas frato de Maria. Kiu estas fratino de Maria?. Kiu estas la fratino de karlo?. La helpo de la najbarino kontraux la monstro estis efika. Kontraux kiu helpis la najbarino?. Kia estis la helpo?. La helpo estis efika. Kiu helpis?.

2.- FARU MULTAJN DEMANDOJN KAJ RESPONDOJN
A; patro, filino, direktoro, avo, hundo, najbaro, frato, fiancxo, familia,…
B; teatro, domo, hundejo, sxipo, hotelo, lernejo, kuirejo, kinejo,…
Ekzemplo; cxu vi scias kie estas la … (A)?, sxajnas al mi ke la (A) estas en la (B).

PROVERBO
Kiu demandas, tiu ne eraras.

DIALOGOS, MODISMOS Y EXPRESIONES:
Mi iras tra la strato = voy por las calles
Baldaux mi renkontas mian amikon Oktavion.

´´´´´´´´´´´´´´´´´´´
x = ^
ux = ǔ, û
h = j pronunciada muy suave

Ĝis la venontan merkredon!